Een brede Europese coalitie van auteurs, kunstenaars en performers luidt de noodklok over de derde versie van de GPAI Code of Practice, een gedragscode die de naleving van auteursrechten door generatieve AI-bedrijven moet waarborgen. Volgens hen biedt de huidige versie onvoldoende bescherming en gaat ze zelfs in tegen de AI Act, de nieuwe Europese wetgeving die AI in goede banen moet leiden.
Auteursrecht onder druk
De AI Act heeft als doel auteurs meer controle te geven over hoe hun werk wordt gebruikt door AI-systemen. Generatieve AI-modellen, die tekst, beeld en muziek kunnen creëren, worden getraind met enorme hoeveelheden data – vaak zonder dat de oorspronkelijke makers hiervan op de hoogte zijn of hiervoor worden gecompenseerd. De wet verplicht AI-bedrijven om transparant te zijn over welke content ze gebruiken en of deze rechtmatig is verkregen.
De gedragscode bevat vage formuleringen zoals de eis dat AI-bedrijven slechts 'redelijke inspanningen' moeten leveren om auteursrechten te respecteren. Dit biedt bedrijven veel speelruimte om zich te onttrekken aan hun verplichtingen met juridische onzekerheid voor auteurs als gevolg.
Kritiek
De ondertekenaars van het statement stellen dat hun eerdere feedback met betrekking tot de Code grotendeels genegeerd is.
Ze hekelen
- de afgezwakte verplichting voor AI-bedrijven om grondig te controleren of het gebruik van hun trainingsdata conform het auteursrecht is.
- het gebrek aan duidelijke richtlijnen over hoe rechthebbenden hun rechten kunnen afdwingen.
- de verwijzing naar robots.txt als enige manier waarop makers hun werk kunnen beschermen tegen AI-gebruik.
- de tandeloze klachtenprocedure, die niet bijdraagt tot daadwerkelijke actie bij auteursrechtenschendingen.
Volgens de coalitie is deze gedragscode erger dan helemaal geen gedragscode.
Eerlijke regelgeving
De EU profileert zich als een wereldwijde leider op het gebied van AI-regulering. Deze gedragscode is echter een overduidelijke stap in de verkeerde richting. In plaats van een robuust kader aan te reiken verzwakt ze de positie van auteurs. De coalitie dringt aan op essentiële aanpassingen, zodat AI-bedrijven verplicht worden om het auteursrecht daadwerkelijk te respecteren.
(CM)
(foto: Freepik.com)
Meer over auteursrechten in een AI-gedreven wereld: Auteursrechten in een AI-gedreven wereld | Vlaamse Vereniging van Journalisten